Catenberg-Stuyvenberg Rumst: bedrijventerrein met oog voor de natuur

Kleine zoogdieren, otters, bevers en amfibieën kunnen voortaan veiliger bewegen in hun leefgebied nu POM Antwerpen een ecotunnel en een ecocorridor heeft gerealiseerd tussen de Rupel en het natuurgebied Kleiputten Terhagen dat grenst aan het bedrijventerrein Catenberg Stuyvenberg.

POM verwierf het volledige achterliggende natuurdomein (ex-Prayon) in 2016 en droeg het natuurgedeelte over aan Natuurpunt.
Dankzij een zeer goede samenwerking van POM met verschillende partners is deze realisatie mogelijk gemaakt. Het project ecocorridor lost diverse knelpunten op tussen natuur, wonen en bedrijven.

Het omvat verschillende onderdelen, elk gerealiseerd met eigen partners;

• De ecocorridor, met als partners VLAIO, ANB, Wienerberger en Kerkstoel.
• De heraanleg van de Crequilei en de Schransstraat, met als partners de gemeente Rumst en Pidpa. De beeldkwaliteit en leefbaarheid van de bewoners werd sterk verbeterd.
• De aanpassing van de Nieuwstraat met een rotonde als verkeerslus van en naar de E19. Zo passeert er geen zwaar verkeer meer door de dorpskern van Terhagen. Ook werd het fiets- en voetpad doorgetrokken zodat een veilige passage van de insteekweg en de rotonde mogelijk is. De partners hierbij zijn VLAIO, de gemeente Rumst en Pidpa.
• De aanleg van de insteekweg heeft als partner VLAIO en Kerkstoel.

 

Ecocorridor

POM realiseerde een open natuurverbinding van 50 meter breed en iets minder dan een kilometer lang waarlangs otters, bevers en amfibieën zoals rugstreeppad en kamsalamander zich veilig kunnen verplaatsen van de oevers van de Rupel naar het achterliggende natuurgebied en omgekeerd. Deze corridor bestaat uit diverse poelen, struiken en begroeiing om amfibieën aan te trekken. Hij bevat ook een ecotunnel om de dieren toe te laten veilig onder de Nieuwstraat door te migreren. Om dit alles in stand te houden stelt de Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid (Provincie Antwerpen) in opdracht van de gemeente Rumst een natuurbeheerplan type 3 op.  De gemeente Rumst staat in voor het verdere beheer van het gebied.

Natte zone voor waterdieren

Deze permanent natte zone werd gerealiseerd door een uitgraving in de groenbuffer te verbinden met de vijvers in het natuurgebied. Het waterniveau van die vijvers fluctueert weinig sinds er in 2016 een overloop van de vijver naar de Rupel werd aangelegd. In drogere periodes zal bij een zomerbui de ecocorridor aangevuld worden met zuiver regenwater dat enkel afkomstig is van de daken van aanpalende bedrijven.

Looprichels in de ecotunnel bieden otters en kleine zoogdieren een veilige passage onder de Nieuwstraat.

Afsluiting

Om te verhinderen dat de dieren zich verspreiden naar omliggende woon- en industriegebieden en openbare wegen werd er in totaal 950 meter ecoraster met speciale amfibieënfolie geplaatst. Op verschillende plaatsen zijn terugkeermogelijkheden voorzien in het raster, voor zoogdieren en amfibieën.

Bomen, struiken en poelen

In samenwerking met de specialisten van de Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid van het provinciebestuur van Antwerpen is gekozen voor inheemse streekeigen plantensoorten zoals Gelderse Roos, Hondsroos, Sleedoorn, Meidoorn, Hazelaar, Zwarte Els, Boswilg, Vuilboom, Haagbeuk en Schietwilg. Op hun advies werd beslist om meer dan 5.000 bomen en struiken aan te planten om de natuurlijke biotoopontwikkeling actief te versnellen. Deze zijn zodanig ingeplant dat zij steeds voldoende dekking geven voor mogelijk passerende dieren.

Binnen de ecocorridor zijn er drie poelen aangelegd waarvan twee in functie van de rugstreeppad en één voor de kamsalamander.

Ecocorridor: poel voor de rugstreeppad.

Over een lengte van 22 meter is een kunstmatige steile oeverwand geplaatst die nestgelegenheid biedt voor de oeverzwaluw en de ijsvogel.

Ecocorridor – zwaluwwand.

Heraanleg van de Crequilei en de Schransstraat

De gemeente Rumst bezorgde de bewoners van de Crequilei en de Schransstraat met deze aanpassingen een sterke verbetering van de beeld- en leefkwaliteit. Dit door het aanleggen van fiets- en voetpaden, groenvoorzieningen en bijkomende parkeerplaatsen en het vernieuwen van rioleringen.
 

Nieuwstraat en rotonde

Waar vroeger vrachtwagens die verkeerdelijk aan de ingang van Terhagen belandden geen mogelijkheid hadden om terug te draaien zonder door de dorpskern van Terhagen te rijden, kunnen deze nu wel keren door deze nieuw aangelegde rotonde. Tegelijk is hier een aftakking naar het industriegebied voorzien.

Er werd ook een volledig nieuw fietspad en een bijkomende aftakking naar het jaagpad van de Rupel aangelegd zodat ook fietsers zich veilig kunnen verplaatsen.

 

Insteekweg: innovatief beton als Belgische primeur

De nieuw aangelegde insteekweg vormt de enige toegangspoort tot het nog te ontwikkelen bedrijventerrein naast de ecocorridor. Door op deze manier nieuwe aftakkingen op de Nieuwstraat te vermijden, verhoogt de veiligheid van de fietsers, voetgangers en overige wegverkeer.

De POM koos er hier voor om niet de klassieke betonverharding te gebruiken, maar wel een geopolymeerbeton. Een primeur, want het is de eerste keer dat dit soort ecologisch beton in België gebruikt werd voor de aanleg van een rijweg.

Geopolymeerbeton is een duurzaam alternatief voor traditioneel beton. Bij de aanmaak wordt cement vervangen door geopolymeer, een bindmiddel op basis van minerale reststoffen en alkaliën. Dit zorgt voor een CO₂-reductie van 70 tot 80%. Wat voor dit project een reductie van 120 ton CO₂ betekende.

 

Ecologie en economie verzoenen; het ligt niet altijd voor de hand, maar in Rumst is mooi werk geleverd. Proficiat aan alle partners!