Waterkansenkaarten wijzen land- en tuinbouwers de weg bij droogte of wateroverlast
De gebiedscoalitie Aqualitatieve Mechelse Groenteregio ontwikkelde samen met de gemeentebesturen van Duffel, Kontich, Rumst, Sint-Katelijne-Waver, Lier en Putte kaarten die aantonen waar en in welke mate land -en tuinbouwers water nodig hebben. Zo wordt onder meer duidelijk welke gebieden extra kwetsbaar zijn in droge periodes. Op basis van dat materiaal zijn waterkansenkaarten gemaakt, die aantonen waar er opportuniteiten liggen om droogte en overlast aan te pakken. Na een natte periode in februari en begin maart, is het nu al een tijdje extreem droog voor de tijd van het jaar. 2020 wordt nu al gekenmerkt door langdurige droogte. Vooral in het groeiseizoen hebben land- en tuinbouwers grote hoeveelheden water nodig, maar sinds een jaar of vier kost het heel veel moeite om aan dat water te geraken.
Watervraag linken aan wateraanbod
Het Proefstation voor de Groenteteelt bracht de waterbehoefte maar ook wateroverschotten van de tuinbouwsector in kaart in de gemeenten Duffel, Kontich, Rumst, Sint-Katelijne-Waver, Lier en Putte. Door verschillende weerscenario’s op de modellen los te laten, kunnen de onderzoekers de waterbehoeftes en -overschotten doorheen het jaar inschatten voor de verschillende teelten. Hierbij houden ze rekening met verschillende parameters waaronder bodemtypes en teeltrotaties. Het resultaat? Een zeer gedetailleerd inzicht in de gebieden die kampen met watertekorten of -overschotten.
De waterkansenkaarten zijn ondertussen uitgegroeid tot een belangrijk oriënterend instrument om verschillende partijen rond de tafel te brengen en gericht naar oplossingen te zoeken. In 2019 vond de gebiedscoalitie dankzij de waterkansenkaarten meer dan 20 potentiële oplossingen in de 6 betrokken gemeenten. Vier van deze initiatieven worden momenteel verder uitgewerkt tot demonstratieprojecten in de gemeenten Putte, Lier, Rumst en Sint-Katelijne-Waver.
Hemelwaterplannen van Pidpa
Integraal waterbedrijf Pidpa neemt de waterkansenkaarten mee in de ontwikkeling van hemelwaterplannen. Overtollig regenwater dat op het dak van een bedrijf terechtkomt, kan in principe naar het bassin van een nabijgelegen tomatenkweker geleid worden. Bij het uitwisselen van wateroverschotten moet de waterkwaliteit altijd gegarandeerd bijven. Het hoge detailniveau van de kaarten laat toe heel gericht te bekijken waar de tuinbouwsector geholpen zou kunnen worden. Deze waterkansenkaarten zijn een eerste belangrijke stap om de brug te slaan tussen de diverse stakeholders op het terrein om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen en wateroverlast en droogte te bestrijden. Ze verlagen de drempel naar nieuwe maatregelen voor een duurzaam beheer van kostbaar water.
De komende 8 jaar werkt de gebiedscoalitie via diverse Europese en Vlaamse projecten verder aan de uitbouw van allerlei concrete initiatieven. “Die kaarten zijn een hulpmiddel om duurzame en klimaatrobuuste oplossingen te bedenken. We willen de volgende jaren lokale samenwerkingsverbanden smeden tussen de telers van de Mechelse groenteregio en de bedrijven, eigenaars, overheden, natuurverenigingen en particulieren die eraan kunnen meewerken,” verduidelijkt Stan Verdonck van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM).
Het samenwerkingsverband Aqualitatieve Mechelse Groenteregio bestaat uit POM Antwerpen, Pidpa, provincie Antwerpen, Regionaal Landschap Rivierenland (RLRL), Open Ruimte In en Om Mechelen (ORIOM), het Proefstation voor de groenteteelt (PSKW), de stad Lier, de gemeenten Duffel, Sint-Katelijne-Waver, Rumst, Kontich, Putte en wordt gesteund door middenveldorganisaties Boerenbond en Natuurpunt Oude Spoorwegberm. De gebiedscoalitie in de Mechelse Groenteregio is ontstaan in 2019 en wordt mee mogelijk gemaakt door een subsidie van de provincie Antwerpen, de Vlaamse overheid en de Europese Unie voor het plattelandsproject Water+Land+Schap.
SURF NAAR HET PROEFSTATION VOOR DE GROENTETEELT
