Hoe wateruitdagingen aanpakken in de glastuinbouw?
Water-Land-Schap is een landinrichtingsproject waarin POM op zoek gaat naar slimme oplossingen om de land- en tuinbouw in de Mechelse Groenteregio te wapenen tegen wateroverlast en droogte. Met de Waterkansenkaarten als instrument starten we demoprojecten op, zoals de aanleg van slimme buffers en drainages. Zo creëren we een klimaatrobuuste glastuinbouw.
Dit doen we met een aantal straffe partners: Provincie Antwerpen, het Proefstation voor de Groenteteelt, drinkwatermaatschappij Pidpa, Regionaal Landschap Rivierenland en de gemeenten Putte, Duffel, Sint-Katelijne-Waver, Kontich, Rumst en Lier.
Water is van levensbelang voor mens en natuur, maar de effecten van de klimaatverandering leiden tot steeds grotere waterproblemen. Het project Water-Land-Schap ‘Aqualitatieve Mechelse Groenteregio’ helpt land- en tuinbouwers om oplossingen te vinden. POM trekt het project en waterbedrijf Pidpa is één van de partners.
De Mechelse Groenteregio is een belangrijke economische regio in Vlaanderen en staat bekend om intensieve glastuinbouwteelt met gespecialiseerde telers. Maarten Debusschere, salesmanager bij drinkwatermaatschappij Pidpa: “Door aanhoudende droogteperiodes moeten land- en tuinbouwers steeds vaker alternatieve manieren zoeken om aan water te geraken. Tegelijk is er een toename van de wateroverlast door langere periodes van overvloedige regenval.”
Innovatieve pilootprojecten
Met het project Water-Land-Schap gaat POM samen met partners op zoek naar oplossingen. "We bedenken en ontwikkelen demomaatregelen voor en met de land- en tuinbouwers”, legt Maarten uit. “Het gaat om innovatieve pilootprojecten voor het beheersen van wateroverlast en -tekorten. Denk aan slimme drainages, infiltratie en buffers. We betrekken ook andere ondernemingen uit de buurt. Bijvoorbeeld bedrijven met veel dakoppervlakte waar we regenwater kunnen opvangen en naar telers in de buurt leiden.”
Waterkansenkaarten
De verschillende soorten waterstromen, knelpunten, noden en kansen in het gebied werden in kaart gebracht in zogenaamde Waterkansenkaarten. “Heel verhelderend. Er kwamen meteen al goede ideeën naar boven”, lacht Maarten. “Een viertal pilootprojecten staan intussen in de steigers. Zoals de aanleg van een captatie- en bufferbekken in de vallei van de Itterbeek om regenwater en overtollig beekwater op te vangen. In tijden van droogte kunnen telers dat gebruiken, maar we sturen ook extra water naar de grondwatertafel, wat de kans op verdroging vermindert. Het bekken wordt mooi in het landschap ingepast, zodat het ook van meerwaarde is voor de lokale fauna en flora.”
Gedeelde missie
In het project zetten partners met uiteenlopende expertises de schouders onder een gedeelde missie. Maarten: “Samen toekomstbestendige oplossingen bedenken, dat is toch wel uniek. Tegelijk bouwen we aan een kennis- en partnernetwerk rond klimaatadaptieve maatregelen. POM betrekt alle partners en houdt iedereen gemotiveerd. Zelf brengen zij ook heel wat kennis en ervaring in om subsidies aan te trekken, win-wins te realiseren en draagvlak te creëren.”
Weerbaar tegen een veranderend klimaat
Elk demoproject mikt op een zo groot mogelijk effect. “Zo onderzoeken we of we drijvende zonnepanelen op een bufferbekken kunnen installeren. Op die manier verdampt het water minder snel en met de opgewekte energie kunnen we de pompen aansturen. Het teveel aan energie kan, net als de restwarmte uit serres, naar bedrijven gestuurd worden die daar nood aan hebben. Om de regio weerbaar maken tegen een veranderend klimaat, moeten we alles uit de kast halen.”